Cường giáp là một hội chứng phổ biến do nhiều bệnh lý gây nên và bệnh này thường gặp ở nữ giới. Vậy bệnh cường giáp có nguy hiểm không? Những triệu chứng thường gặp của bệnh này như thế nào? Hãy cùng portugalarte.org tìm hiểu về bệnh cường giáp là gì qua bài viết sau đây.
I. Bệnh cường giáp là bệnh gì?
Cường giáp hay còn gọi là cường tuyến giáp là một hội chứng tức không phải một bệnh riêng biệt. Đây là hội chứng mà tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất ra nhiều hormone giáp hơn so với nhu cầu của cơ thể và làm tăng nồng độ hormone giáp có trong máu. Tuyến giáp là một tuyến nhỏ có hình con bướm và nằm ở vị trí phía trước cổ.
Các hormone được sản xuất bởi tuyến giáp có vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng, chuyển hóa và phát triển cơ thể. Chính vì thế mà bất kỳ những vấn đề nào xảy ra với hoạt động của tuyến giáp đều có thể làm ảnh hưởng đến gần như mọi khía cạnh sức khỏe của cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh cường giáp có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng về xương, tim, cơ, chu kỳ kinh nguyệt và cả khả năng sinh sản.
II. Nguyên nhân gây ra bệnh cường giáp
Những nguyên nhân gây ra bệnh cường giáp là gì? Các nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh này gồm:
1. Bệnh Basedow
Đây chính là nguyên nhân phổ biến chiếm tới 70% số trường hợp. Bệnh Basedow xuất phát do các kháng thể trong máu kích hoạt tuyến giáp làm cho tuyến giáp phát triển và tiết ra nhiều hormone tuyến giáp. Trường hợp cường giáp này thường có xu hướng phát triển trong gia đình và thường xảy ra ở phụ nữ có độ tuổi từ 20 -25 tuổi
2. Viêm tuyến giáp
Viêm tuyến giáp là tình trạng tuyến giáp bị viêm làm phá hủy cấu trúc thông thường của nang tuyến giáp và dẫn đến hormone tuyến giáp dự trữ bị rò rỉ ra ngoài. Cường tuyến giáp có thể kéo dài đến 3 tháng, sau đó cấu trúc các mô học của tuyến giáp sẽ trở lại bình thường. Khi tuyến giáp trở nên kém hoạt động và tình trạng này được gọi là suy giáp. Suy giáp thường kéo dài từ 12 – 18 tháng, tuy nhiên trường hợp này có thể xảy ra vĩnh viễn.
3. Do các nhân tuyến giáp hoạt động quá mức
Các nhân tuyến giáp là những cục u có trong tuyến giáp. Các nhân tuyến giáp phổ biến và lành tính, chỉ có tỷ lệ rất nhỏ là có chứa tế bào ung thư. Tuy nhiên, trường hợp một hoặc nhiều nhân tuyến giáp có thể hoạt động quá mức và sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Trường hợp này thường xuất hiện ở những người có độ tuổi cao.
4. Tăng tiêu thụ I-ốt
Tuyến giáp cần sử dụng i-ốt để tạo ra hormone tuyến giáp. Lượng i-ốt tiêu thụ cũng làm ảnh hưởng đến lượng hormone tuyến giáp mà tuyến giáp tạo ra. Một số trường hợp tiêu thụ một lượng i-ốt lớn có thể khiến cho tuyến giáp tạo ra quá nhiều hormone tuyến giáp. Một số loại thuốc có thể chứa nhiều hàm lượng i-ốt như thuốc tim Amiodarone, rong biển và các chất bổ sung từ rong biển.
5. Sử dụng quá nhiều thuốc hormone tuyến giáp
Một số người bệnh dùng thuốc hormone tuyến giáp để điều trị suy giáp có thể dùng quá liều. Trường hợp dùng thuốc hormone tuyến giáp, người bệnh cần gặp bác sĩ ít nhất một lần trong một năm để kiểm tra nồng độ hormone tuyến giáp. Nếu trường hợp hormone tuyến giáp quá cao thì bạn cần phải điều chỉnh lại liều lượng.
Ngoài ra, cũng có một số loại thuốc có thể tương tác với thuốc hormone tuyến giáp để nâng cao mức độ hormone.
III. Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh cường giáp
Cường giáp là một hội chứng, trên thực thế có rất nhiều bệnh lý có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này như viêm tuyến giáp, bướu cổ, bướu nhân độc tuyến giáp,… Vì thế mà dấu hiệu, triệu chứng của bệnh cường giáp rất đa dạng.
- Người bệnh thường cảm giác sợ nóng, tăng tiết mồ hôi, da nóng và sốt nhẹ từ 37,5 – 38 độ C.
- Người bệnh bồn chồn, khó ngủ, lo lắng, tính tình thất thường và dễ cáu gắt. Bên cạnh đó có thể xảy ra rối lại tâm thần biểu hiện bởi những cơn kích động hoặc tình trạng lú lẫn.
- Có cảm giác hồi hộp, bị đánh trống ngực, khó thở khi xúc động hoặc làm việc quá sức.
- Rối loạn kinh nguyệt, run ở đầu ngón tay.
- Thường gặp tiêu chảy mà không kèm đau quặn từ 5 – 10 lần/ngày
- Sụt cân nhanh mặc dù ăn uống bình thường, da mỏng, tóc giòn và yếu cơ đặc biệt ở đùi và cánh tay.
- Bệnh Basedow còn có thêm những dấu hiệu như chảy nước mắt, chói mắt, cảm giác nóng rát mắt và lồi mắt.
IV. Biến chứng của cường giáp là gì?
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh cường giáp có thể để lại những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, cụ thể các biến chứng của tình trạng này là:
- Gây ra rối loạn nhịp tim: có thể dẫn đến sự hình thành, phát triển của các cục nhóm máu đông, suy tim và các vấn đề về tim mạch
- Bệnh mắt tuyến giáp: tình trạng mắt gây ra những chứng song thị, đau mắt, nhạy cảm với ánh sáng, thậm chí là mất thị lực.
- Cơn bão giáp: Tình trạng cấp cứu đe dọa tới tính mạng người bệnh.
- Các biến chứng khi mang thai như cân nặng của thai nhi sau khi sinh thấp, sảy thai, huyết áp cao, sinh non, loãng xương.
Hiện này có hơn 60% những trường hợp bị bệnh tuyến giáp không được chẩn đoán. Do đó, mọi người cần nên thăm khám tình trạng sức khỏe định kỳ trước khi các triệu chứng trở thành vấn đề đe dọa đến tính mạng.
V. Cách chẩn đoán và phương pháp điều trị
1. Chẩn đoán bệnh cường giáp
Việc phát hiện ra sớm tình trạng bệnh là điều rất quan trọng giúp bác sĩ có thể vạch ra kế hoạch điều trị trước khi bệnh này gây ra những tổn thương không thể phục hồi. Khi có những triệu chứng đáng ngờ bạn cần thăm khám sớm nhất để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị nhằm bảo vệ tình trạng sức khỏe cũng như ngăn ngừa được các biến chứng nguy hiểm sau này.
Các phương pháp chẩn đoán cường giáp gồm:
- Phân tích bệnh sử và các dấu hiệu triệu chứng
- Kiểm tra thể chất
- Siêu âm, xạ hình tuyến giáp
- Xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone và các kháng thể tự miễn của tuyến giáp.
2. Các phương pháp điều trị
Việc điều trị cường giáp còn phụ thuộc vào các nguyên nhân gây ra bệnh cường giáp và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Hiện nay đang có ba phương pháp điều trị cường giáp chủ yếu là điều trị bằng thuốc, điều trị ngoại khoa và điều trị bằng phóng xạ.
- Điều trị bằng thuốc
Thuốc chẹn beta có thể giúp làm giảm các triệu chứng cho đến khi các phương pháp điều trị khác có hiệu lực.
Thuốc kháng giáp giúp ngăn chặn khả năng tạo ra hormone mới của tuyến giáp.
Theo ước tính có khoảng 20 – 30% người mắc bệnh Basedow sau khi điều trị bằng thuốc trong khoảng thời gian từ 18 – 24 tháng đã thuyên giảm tình trạng bệnh kéo dài
- Điều trị bằng liệu pháp phóng xạ
Đây là một phương pháp để điều trị tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức làm tổn thương hoặc phá hủy các tế bào tuyến giáp tạo ra hormone tuyến giáp. Tuy nhiên, phương pháp này không được sử dụng trong trường hợp người bệnh là phụ nữ có dự định mang thai, đang mang thai hoặc đang cho con bú vì phóng xạ có thể gây hại cho tuyến giáp của thai nhi và nguy hiểm hơn là có thể truyền từ mẹ sang con.
- Phẫu thuật tuyến giáp
Bệnh cường giáp có thể chữa khỏi vĩnh viễn bằng phương pháp phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc hầu hết tuyến giáp.
VI. Những cách phòng tránh bệnh cường giáp
Thông thường ở trong giai đoạn đầu của bệnh sẽ không gây ra những triệu chứng rõ ràng hoặc có thể nhầm lẫn sang một số bệnh lý khác. Chính vì thế để phòng tránh tình trạng cường giáp bạn cần thường xuyên thăm khám và tầm soát sức khỏe thường xuyên, bên cạnh đó là thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học và chế độ dinh dưỡng hợp lý như:
- Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên: Giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch.
- Bổ sung đủ i-ốt.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Xây dựng chế độ và lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc và hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán và các đồ uống chứa cồn hoặc chất kích thích.
Như vậy bài viết này đã giải đáp những thắc mắc về bệnh cường giáp là gì? Hy vọng những thông tin bên trên sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức về y khoa.